Адамзат әрқашан көкжиекке ұмтылады. Бір кездері теңіздердің арғы жағындағы жаңа жерлерді ашқан саяхатшылар секілді, енді біз ғарыштың шексіз мұхитында жаңа әлемдерді іздеп жүрміз. Айды бағындырған соң, келесі қадам – Қызыл ғаламшар. Бірақ бұл қиял ма, әлде шындыққа айналатын болашақ па?

Марс: Құпияға толы қызыл әлем

Марс – Жердің інісі іспетті, бірақ суық, шаңды әрі мүлде қатал мекен. Оның аспаны сарғыш, беті кратерлер мен тастақ жоталарға толы. Атмосферасы өте жұқа, ол жерде тыныс алу мүмкін емес. Су бар ма? Иә, бірақ тек мұз түрінде. Сонда бізге неге дәл осы ғаламшар қызық?

Себебі, Марс – адамзаттың екінші үйі бола алатын жалғыз планета. Ғалымдар оның топырағынан тіршіліктің іздерін табуға тырысып жатыр. Миллиардтаған жыл бұрын мұнда өзендер ағып, теңіздер шалқып жатты деген болжам бар. Егер бір кездері Марста өмір болса, демек, болашақта біз де ол жерге қоныстана аламыз.

Ғарышты игеру: Арманнан – ақиқатқа

Марсты бағындыру идеясы ғасырлар бойы адамзаттың қиялын тербетіп келеді. Бірақ бүгінгі технологиялар бұл арманды шындыққа айналдыруға жақындады. NASA, SpaceX және басқа да ғарыш агенттіктері адамды Марсқа жіберудің жолдарын қарастырып жатыр.

Элон Масктың SpaceX жобасы ең батыл бастамалардың бірі. Ол 2030 жылға қарай адамдарды Марсқа жеткізуді жоспарлап отыр. Оның ойынша, Қызыл ғаламшарға колония құру – адамзаттың аман қалуы үшін маңызды қадам. Егер Жерде қандай да бір апат орын алса, Марс – біздің жаңа панамыз болуы мүмкін.

NASA да бұл бағытта жұмыс істеп жатыр. “Artemis” бағдарламасы алдымен Айға тұрақты база орнатып, кейіннен Марсқа ұшуға дайындық жасауды көздейді. Бұл миссиялар – біздің ғарыштағы алғашқы тұрақты қадамдарымыз.

Марста өмір сүруге бола ма?

Біз Марсқа жеттік делік, бірақ онда қалай өмір сүреміз?
1. Ауа жоқ, сондықтан оттегі өндіру қажет. Ғалымдар Марс атмосферасындағы көмірқышқыл газынан оттегі алудың әдістерін зерттеуде.
2. Су – ең басты мәселе. Марста мұз түріндегі су бар, оны ерітіп, ішуге немесе отын ретінде пайдалануға болады.
3. Тамақ мәселесі. Адамдар азықты өздері өсіруі үшін гидропоника әдістері зерттеліп жатыр.
4. Ғаламшардан қорғану. Марс қатал климатымен қауіпті, радиация жоғары, ал түнде температура -100°C-қа дейін төмендейді. Сондықтан адамдар арнайы қорғаныс үйлерінде тұруға мәжбүр болады.

Марсқа ұшу – адамзаттың болашағы ма?

Марсқа жету – тек ғылыми жетістік емес, бұл – адамзаттың болашағына салынған көпір. Бұл ғаламшарға қоныстану – біздің шекарамыздың шексіз екенін дәлелдейді. Егер біз Марсты бағындырсақ, басқа жұлдыздарға да жол ашамыз.

Бір кездері Айға қадам басу мүмкін емес деп ойладық, бірақ ол шындыққа айналды. Енді Марсқа сапар да алыс болмауы мүмкін. Кім біледі, бәлкім, келесі ғасырдың балалары Марста туған алғашқы адамдардың ұрпағы болар…

Қорытынды: Марс – арман ба, әлде мақсат па?

Адамзат үшін шекара деген ұғым жоқ. Біз әрқашан жаңа жерлерді ашып, жаңа мүмкіндіктерге ұмтыламыз. Марс – біздің болашағымыздың бір бөлігі. Ол алыс арман емес, ақырындап жақындап келе жатқан шындық.

Бір күні тарих кітаптарына: “2024 жыл – адамдар Марсқа сапарға дайындала бастаған уақыт” деп жазылуы мүмкін. Ал сен қалай ойлайсың? Адамзат Марсқа бара ала ма?

Совет Гүлім
11-сынып оқушысы