Қоғамда “дипломсыз адам – болашағы жоқ адам” деген түсінік қалыптасқан. Бірақ бұл қаншалықты шындық? Университет дипломы табысты болудың кепілі ме, әлде тек сөреге қойылатын қағаз ғана ма?

Бүгінде көп жұмыс берушілер тәжірибеге көбірек мән береді. Кәсібилік пен біліктілік қағазға емес, адамның қабілетіне байланысты емес пе? Әлемдегі ең табысты адамдардың біразы дипломсыз-ақ жетістікке жетті. Ендеше, білім маңызды ма, әлде оны дәлелдейтін құжат па?

Қазақта «Оқыған – озады» деген сөз бар. Бірақ бұл білім алу міндетті түрде университет қабырғасымен шектелуі керек дегенді білдіре ме? Кімде-кім өмір бойы үйренуден жалықпаса, сол шын мәнінде білімді емес пе? Ал диплом тек бір кезеңнің аяқталғанын білдіретін ресми құжат қана емес пе?

Дегенмен, дипломды мүлде жоққа шығаруға да болмайды. Кейбір салаларда онсыз жұмыс істеу мүмкін емес. Дәрігер, мұғалім, инженер сияқты мамандықтарда ресми білім алу маңызды. Бірақ мәселе басқа – диплом алған адамның барлығы білікті маман бола ма? Әлде оқу орнын бітіргенмен, өмірде өз орнын таба алмай жүргендер де көп пе?

Университет дипломы – құнды. Бірақ оның шынайы құндылығы оны ұстаушы адамның білімі мен қабілетіне байланысты. Дипломды шын біліммен ұштастырсаң – ол болашағыңның кілті, ал егер тек қағаз үшін оқысаң – онда ол сөреге қойылатын бір парақ қана. Ендеше, маңыздысы – диплом ба, әлде нағыз білім бе? Бұл сұрақтың жауабы әркімнің өз қолында.

Совет Гүлім
11-сынып оқушысы

Бір кездері қолымызға кітап алып, әр бетін ақтарып, жаңа әлемнің есігін ашатын едік. Ал қазір телефонды бір сілкіп, бірнеше секунд ішінде жүздеген бейнені көріп шығуға мүмкіндік бар. Бұл – қазіргі заманның шындығы. Бірі – сан ғасырлық білімнің қайнар көзі, екіншісі – тез ақпарат алудың жаңа жолы. Ендеше, бүгінгі қоғамның таңдауы қандай?

Бір кітап – бір ғұмыр

Кітап – ақылдың қазынасы, жанның шырағы. Әр беті – терең ойдың жемісі, әр жолы – адамзаттың ғасырлар бойғы жинаған білімі. Кітап оқыған адамның ойлау қабілеті жүйеленіп, қиялы ұшталып, тіл байлығы артады. Ол – шыдамдылықтың, ой тереңдігінің белгісі. Кітап адамның жүрегіне жылулық сыйлап, өмірдің мәнін түсінуге көмектеседі.

Бірақ бүгінгі таңда парақтап оқудан гөрі жылдам тұтыну мәдениеті алға шықты. Адамдар романның орнына қысқа посттарды, зерттеудің орнына жылдам шолуларды, терең ойдың орнына жарқ еткен бейнелерді тұтынуды жөн көреді.

TikTok – ақпараттың жаңа дәуірі ме?

TikTok – жылдамдық пен визуалды мазмұнның шыңы. Ол – заманауи адамның ақпарат тұтыну тәсілін түбегейлі өзгертті. Бүгінде адамдар ұзақ мәтін оқуға емес, бірнеше секунд ішінде барлығын түсінуге дағдыланып барады. TikTok бұл қажеттілікті толық қанағаттандырады.

Бірақ бұл жылдамдықтың көлеңкелі тұсы да бар. Ақпарат тым жеңіл әрі қысқа болғандықтан, адам оны үстірт қабылдайды. Қазіргі жас ұрпақтың есте сақтау қабілеті әлсіреп, терең ойлаудан алшақтап барады. Бірнеше секундтық роликтермен өскен адамның сабырлы түрде кітап оқуға төзімі жетпей қалуы мүмкін.

Қайсысын таңдаймыз?

TikTok – уақыт ағымына ілесудің бір жолы, бірақ ол кітаптың орнын баса ала ма? Әрине, жоқ. Кітап оқудың орнына тек қысқа бейнероликтер көру – ойлау жүйесін таяздандырып, ақпаратты үстірт қабылдауға әкеледі. Ал TikTok-ты мүлде ысырып тастау да дұрыс емес, себебі ол жаңа ақпарат алудың, жаңалықтармен танысудың тиімді жолы.

Маңыздысы – тепе-теңдік табу. Кітап – ойдың тереңдігі, TikTok – жылдамдық. Біріншісі – рухани азық, екіншісі – ақпарат ағымына ілесудің құралы. Оларды үйлесімді пайдалана алсақ, заман ағымына сай өмір сүріп, ойымызды да байыта аламыз.

Ендеше, таңдауыңды жаса! Қысқа роликтермен өмір сүру оңай, бірақ ойың терең болсын десең, кітаптың бетін ашуға ерінбе.

Совет Гүлім
11-сынып оқушысы